یکی از مشکلات رایج در تیمهای اسکرام این است که با وجود اجرای دقیق رویدادها، باز هم احساس میشود تیم بیجهت یا پراکنده حرکت میکند. دلیل این موضوع اغلب نبود یک هدف مرکزی و مشخص برای محصول است؛ چیزی که در نسخه ۲۰۲۰ راهنمای اسکرام بهنام Product Goal معرفی شد.
Product Goal چیست؟
Product Goal یا "هدف محصول"، یک مقصد مشخص برای آیندهی محصول است که تیم توسعه در چندین اسپرینت تلاش میکند به آن برسد. این هدف در بکلاگ محصول قرار دارد و چارچوب ذهنی و عملیاتی تیم را برای تصمیمگیری و اولویتبندی مشخص میکند. با وجود Product Goal، تیم میداند که چرا روی هر آیتم بکلاگ کار میکند و این کار چگونه به ارزش نهایی منجر میشود.
تفاوت Product Goal با Sprint Goal و Vision
سه عنصر کلیدی در اسکرام که معمولاً با هم اشتباه گرفته میشوند عبارتاند از Vision (چشمانداز محصول)، Product Goal (هدف میانمدت) و Sprint Goal (هدف هر اسپرینت). Vision تصویری کلی و بلندمدت از آینده محصول است. Product Goal یک هدف قابل دستیابی در چند اسپرینت آینده است که مسیر رسیدن به آن Vision را مشخص میکند. Sprint Goal نیز یک هدف کوتاهمدت است که برای هر اسپرینت تعریف میشود و باید در راستای Product Goal باشد.
چرا بدون Product Goal تیم سردرگم میشود؟
زمانی که هدف محصول مشخص نباشد، بکلاگ محصول به یک لیست بلند از ویژگیها و درخواستهای مختلف تبدیل میشود که هیچ انسجام و اولویتی ندارند. در چنین حالتی، تیم توسعه نمیداند کدام کار واقعاً مهمتر است. انگیزهی افراد کاهش پیدا میکند، چون نمیدانند کارشان چه ارزشی خلق میکند. همچنین ذینفعان پروژه در جهتهای مختلف فشار وارد میکنند، چون معیار روشنی برای تصمیمگیری ندارند.
ویژگیهای یک Product Goal خوب
یک Product Goal مؤثر باید با چشمانداز محصول همراستا باشد و بتوان آن را اندازهگیری کرد. باید آنقدر مشخص باشد که بتوان آن را به چند اسپرینت تقسیم کرد، و در نهایت بتوان تشخیص داد که تیم به آن دست یافته یا نه. هدف محصول باید ارزش ملموسی برای کسبوکار یا کاربران ایجاد کند و برای تیم الهامبخش باشد.
چطور یک Product Goal تعریف کنیم؟
برای تعریف یک Product Goal مؤثر، میتوان از چارچوبهایی مثل OKR استفاده کرد؛ یعنی ابتدا هدف کلی را مشخص کرده و سپس نتایج کلیدی (Key Results) برای سنجش آن تعیین کنیم. علاوه بر این، گفتوگو با ذینفعان، بررسی دادههای استفاده از محصول، بازخورد مشتریان و تحلیل بازار همگی به شکلگیری یک هدف واقعبینانه و ارزشمحور کمک میکنند.
جمعبندی
در اسکرام حرفهای، دیگر کافی نیست فقط رویدادها را اجرا کنیم یا بکلاگ را مرتب نگه داریم. باید بدانیم که تیم در حال حرکت بهسمت چه هدفی است. Product Goal دقیقاً همان عنصر کلیدی است که تیم را متمرکز، هماهنگ و ارزشمحور نگه میدارد. اگر تیم شما هنوز بدون هدف مشخص کار میکند، وقت آن است که یک Product Goal روشن و قابل دستیابی تعریف کنید.
