در اجرای اسکرام، یکی از رایج‌ترین سوءتفاهم‌ها این است که جلسه‌ی اسپرینت ریویو (Sprint Review) را با یک جلسه‌ی نمایشی ساده اشتباه می‌گیرند. در بسیاری از تیم‌ها، این جلسه صرفاً به یک دمو یا نمایش خروجی‌های فنی محدود می‌شود، بدون تعامل واقعی با ذی‌نفعان یا بازبینی استراتژیک بک‌لاگ محصول. اما حقیقت این است که Sprint Review بسیار فراتر از یک جلسه‌ی گزارش عملکرد است
Sprint Review چیست و چه هدفی دارد؟
طبق راهنمای رسمی اسکرام، اسپرینت ریویو در پایان هر اسپرینت برگزار می‌شود تا تیم اسکرام و ذی‌نفعان، به‌صورت مشترک وضعیت فعلی محصول را بررسی کنند و درباره قدم‌های بعدی تصمیم بگیرند. این جلسه فرصتی کلیدی برای گفت‌وگوی زنده، بازخورد گرفتن و تصمیم‌سازی مشارکتی است.
تمرکز اصلی اسپرینت ریویو باید بر دو نکته باشد:
بررسی دقیق خروجی اسپرینت (Product Increment)
اصلاح، تکمیل یا به‌روزرسانی بک‌لاگ محصول (Product Backlog) بر اساس آنچه یاد گرفته شده
چرا صرفاً یک دمو نیست؟
وقتی جلسه‌ی اسپرینت ریویو فقط به دمو خلاصه می‌شود، سه اتفاق منفی می‌افتد:
بازخورد واقعی از بین می‌رود: ذی‌نفعان فقط تماشاچی می‌شوند، نه مشارکت‌کننده.
مسیر محصول ساکن می‌ماند: بک‌لاگ بدون بازنگری واقعی، به شکل خطی و غیرمنعطف ادامه پیدا می‌کند.
تیم یاد نمی‌گیرد: هیچ بازخورد بیرونی‌ای برای بهبود کیفیت، عملکرد یا اولویت‌ها دریافت نمی‌شود.
در مقابل، یک Sprint Review واقعی، فضایی ایجاد می‌کند که ذی‌نفعان بتوانند سؤال بپرسند، دیدگاه بدهند، نگرانی‌ها را مطرح کنند و حتی اولویت‌ها را جابه‌جا کنند. این گفت‌وگوها باعث می‌شود محصول نه فقط در تحویل، بلکه در جهت‌گیری هم بهتر شود.
نقش کلیدی مالک محصول و ذی‌نفعان
در جلسه‌ی Sprint Review، حضور فعال مالک محصول (Product Owner) و ذی‌نفعان کسب‌وکار حیاتی است. این جلسه جایی است که باید درباره وضعیت بازار، تغییر نیازهای کاربران و فرصت‌های جدید صحبت شود. مالک محصول باید بر اساس این تعامل‌ها، بک‌لاگ را به‌روز کند.
تیم توسعه نیز باید آماده باشد تا نه‌فقط «نشان دهد چه کرده»، بلکه توضیح دهد چرا و چگونه این خروجی شکل گرفته و چه پیشنهادهایی برای بهبود دارد.
چگونه Sprint Review مؤثر برگزار کنیم؟
جلسه باید مشارکتی باشد، نه یک‌طرفه
خروجی‌های واقعی، نه نسخه‌های ناقص یا دموهای صوری، ارائه شود
تمرکز روی ارزش کسب‌و‌کاری باشد، نه فقط مسائل فنی
فضای باز برای گفت‌وگو و بازخورد فراهم شود
بک‌لاگ بعد از جلسه حتماً به‌روزرسانی شود
جمع‌بندی:
جلسه Sprint Review در اسکرام، یک جلسه‌ی استراتژیک برای تنظیم مسیر محصول بر پایه‌ی بازخورد واقعی است، نه صرفاً یک ویترین از انجام کارها. اگر این جلسه را به یک ارائه ساده تقلیل دهیم، فرصت یادگیری، اصلاح مسیر و مشارکت ذی‌نفعان را از دست می‌دهیم.
برگزاری صحیح اسپرینت ریویو می‌تواند قدرت یادگیری تیم را چند برابر کرده، محصول را به‌سمت نیازهای واقعی کاربران نزدیک‌تر کند و اعتماد سازمان را نسبت به تیم افزایش دهد.
