مقدمه
اسکرام یکی از محبوب‌ترین چارچوب‌های اجایل است که تیم‌ها را در مسیر تحویل سریع‌تر و باکیفیت‌تر محصول هدایت می‌کند. با این حال، بسیاری از تیم‌ها در اجرای اسکرام دچار اشتباهاتی می‌شوند که نه تنها مانع تحقق ارزش واقعی این چارچوب می‌شود، بلکه باعث دلسردی اعضای تیم و ذی‌نفعان هم خواهد شد.
در این مقاله، به ۱۰ اشتباه رایج در اسکرام می‌پردازیم و برای هر کدام راه‌حل‌های عملی ارائه می‌کنیم تا اسکرام‌مسترها بتوانند تیم‌های خود را در مسیر درست نگه دارند.
۱. Daily Scrum را به جلسه گزارش‌گیری تبدیل کردن
اشتباه: خیلی از تیم‌ها Daily Scrum را با جلسه وضعیت یا گزارش به مدیر اشتباه می‌گیرند. اعضا فقط گزارش می‌دهند و هیچ هم‌تیمی از دیگری کمکی نمی‌گیرد.
راه‌حل: یادآوری هدف اصلی این رویداد یعنی هماهنگی تیمی و نه گزارش‌دهی. اسکرام‌مستر باید فضا را برای گفتگو و هم‌راستا شدن فراهم کند.
۲. نبود Product Backlog شفاف
اشتباه: بک‌لاگ محصول یا به‌روز نیست، یا پر از آیتم‌های مبهم است.
راه‌حل: اسکرام‌مستر باید به مالک محصول (Product Owner) کمک کند تا بک‌لاگ همواره شفاف، اولویت‌بندی شده و آماده برای اسپرینت بعد باشد.
۳. Sprint Planning بدون هدف مشخص
اشتباه: تیم صرفاً لیستی از وظایف را وارد اسپرینت می‌کند، بدون داشتن یک هدف مشترک.
راه‌حل: تأکید بر اهمیت هدف اسپرینت (Sprint Goal) به‌عنوان ستاره قطبی تیم.
۴. عدم توجه به Definition of Done
اشتباه: هر عضو تعریف متفاوتی از "کار تمام شده" دارد.
راه‌حل: تعریف Done باید توسط کل تیم تعیین و همواره رعایت شود تا کیفیت خروجی‌ها تضمین گردد.
۵. بازاندیشی‌های بی‌اثر (Retrospective خسته‌کننده)
اشتباه: جلسات بازاندیشی به مرور زمان تکراری و بدون نتیجه می‌شود.
راه‌حل: استفاده از تکنیک‌های متنوع (مثل 4Ls یا Start-Stop-Continue) و پیگیری جدی اکشن آیتم‌ها.
۶. نقش اسکرام‌مستر به‌عنوان مدیر پروژه
اشتباه: بعضی اسکرام‌مسترها مثل مدیر پروژه عمل می‌کنند و به تیم دستور می‌دهند.
راه‌حل: اسکرام‌مستر یک کوچ و تسهیل‌گر است، نه مدیر. نقش او حمایت، آموزش و رفع موانع است.
۷. بیش‌برنامه‌ریزی یا کم‌برنامه‌ریزی
اشتباه: تیم یا بیش از حد کار وارد اسپرینت می‌کند یا آنقدر محتاط است که ظرفیت واقعی استفاده نمی‌شود.
راه‌حل: استفاده از تجربه و داده‌های Velocity برای تخمین درست و یادگیری از اسپرینت‌های قبلی.
۸. نادیده گرفتن ذی‌نفعان در Sprint Review
اشتباه: جلسه بازبینی اسپرینت (Sprint Review) صرفاً یک دمو داخلی می‌شود.
راه‌حل: دعوت از ذی‌نفعان کلیدی و ایجاد فضایی برای دریافت بازخورد واقعی.
۹. تیم چندوظیفه‌ای نیست
اشتباه: اعضا فقط در تخصص خود کار می‌کنند و همکاری چندانی ندارند.
راه‌حل: تشویق به یادگیری متقابل (Cross-Functionality) و همکاری برای تکمیل آیتم‌های بک‌لاگ.
۱۰. مقاومت در برابر تغییر
اشتباه: بعضی تیم‌ها به جای تطبیق و بهبود مستمر، به الگوهای قدیمی می‌چسبند.
راه‌حل: ترویج فرهنگ یادگیری، آزمایش و بازخورد مداوم توسط اسکرام‌مستر
جمع‌بندی
اجرای درست اسکرام نیازمند توجه به جزئیات و اجتناب از دام‌هایی است که تیم‌های بسیاری در آن گرفتار می‌شوند. نقش اسکرام‌مستر کلیدی است؛ او باید به تیم کمک کند تا این اشتباهات را بشناسد، اصلاح کند و مسیر بهبود مستمر را ادامه دهد.
اگر شما هم تجربه‌ای از این اشتباهات یا راه‌حل‌های دیگر دارید، در بخش دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
